همه ساله با فرا رسیدن اربعین، شور و حال وصف‌ناپذیری برای زیارت امام حسین(ع) در روح و قلب دوستداران اهل بیت(ع) در سراسر جهان برپا می‌شود. استقبال محبان اهل بیت در سال‌های اخیر به گونه‌ای بوده است که کنگره عظیم راهپیمایی اربعین به عنوان بزرگترین گردهمایی بشری در منابع جهانی معرفی شده است. امسال نیز پیش‌بینی می‌شود که از ایران نزدیک به 3 میلیون زائر برای حضور در این کنگره عظیم حاضر شوند.
از این رو ستاد مردمی اربعین با ایجاد چندین کمیته به منظور کمک به برپایی هر چه باشکوه‌تر این مراسم تشکیل شد که وظیفه کمیته مشارکت‌های مردمی، اسکان و تغذیه به ستاد بازسازی عتبات عالیات محول شده است. پایگاه اطلاع رسانی الاربعین گفت‌وگویی با حسن پلارک، رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات و رئیس کمیته مشارکت‌های مردمی، اسکان و تغذیه اربعین حسینی داشته است که متن آن از نظرتان می‌گذرد؛
ـ لطفاً درباره دلایل تشکیل ستاد اربعین توضیح دهید.
همان طور که می‌دانید میزبان اصلی زائران اربعین حسینی، ملت، دولت و عشایر عراق هستند که واقعاً در سال‌های گذشته با تمام وجود به میزبانی از زائران پرداخته‌اند. مردم دوستدار اهل بیت(ع) نیز که همواره به برپایی مجالس عزاداری و ذکر مناقب ائمه اطهار اهتمام داشته‌اند نیز به مشارکت در فیض میزبانی زائران اربعین تمایل دارند.
با توجه به پیش‌بینی افزایش شمار زائران و لزوم برنامه‌ریزی برای برگزاری هر چه باشکوه‌تر این کنگره عظیم با رهنمودهای رهبر معظم انقلاب، ستادی به نام ستاد مرکزی اربعین تشکیل شد. راهپیمایی و کنگره بزرگ اربعین یک حرکت مردمی و متکی به حضور کامل مردم است. آنچه ما را برآن داشت تا ستاد مردمی اربعین را راه‌اندازی کنیم، صرفاً ساماندهی و استفاده بهینه از کمک‌های مردمی و پتانسیل‌هایی است که عاشقان و محبان اهل بیت(ع) اهدا می‌کنند.
این ستاد با ایجاد کمیته‌های مختلف مشارکت‌های مردمی، اسکان و تغذیه، اعزام، فرهنگی، امنیت، فرهنگی و اطلاع‌رسانی، کنسولی و امور بین‌الملل، حمل و نقل و زیرساخت‌ها، بهداشت و درمان و نیز ستاد اربعین در عراق، چند سال است که با کمک به برادران عراقی در میزبانی اربعین حسینی فعال شده است.
ـ مسئولیت ستاد بازسازی عتبات در این میان چیست؟
مسئولیت کمیته مشارکت‌های مردمی، اسکان و تغذیه با ستاد بازسازی عتبات عالیات است. همچنین ستاد بازسازی عتبات عالیات در ستاد اربعین عراق نیز انجام وظیفه می‌کند.
ـ چرا مسئولیت کمیته مشارکت‌های مردمی، اسکان و تغذیه به ستاد بازسازی عتبات عالیات واگذار شد؟
به علت وجود ساز و کارهای منظم و هدفمند در جمع‌آوری، ساماندهی نذورات و کمک‌های مردمی و تشکیلات منسجم و مجرب و البته مردمی این ستاد در سراسر کشور، مسئولیت این کمیته به ستاد بازسازی عتبات عالیات واگذار شد. همچنین این ستاد به سبب سبقه حضور ستاد بازسازی عتبات عالیات در عراق و داشتن ستادها، امکانات، ارتباطات و تعاملات مناسب با مردم و مسئولان عراق و تولیت‌های اعتاب مقدسه در ستاد مرکزی اربعین در عراق نقش پررنگ و مسئولیت مستقیم دارد.
البته باید بیان کنم که محور اقدامات و فعالیت‌های ستاد اربعین مبتنی بر مشارکت‌های مردمی است و این ستاد صرفاً نقش هماهنگ کننده و ساماندهی امور و پیشگیری از هدررفت کمک‌های مردمی را دارد.
ـ چه تدابیری در زمینه جذب کمک‌های مردمی اندیشیده شده است؟
به منظور تسهیل شرایط برای مشارکت مردم و نذرکنندگان در فیض پذیرایی از زائران اربعین، شماره حساب 1040 ویژه اربعین در بانک‌های ملی و ملت از سوی ستاد بازسازی عتبات اختصاص یافت. تمامی وجوهات واریزی در این حساب فقط و فقط در برپایی کنگره عظیم اربعین هزینه شده و می‌شود.
همچنین با توجه به درخواست‌های مکرر هموطنان مبنی بر ایجاد راهکارهای آسان برای پرداخت نذورات، کد #110*780* (ستاره هفت هشتاد ستاره صدوده) برای مشارکت در فیض توسعه حرم‌ها و برای مشارکت در فیض میزبانی زائران اربعین کد #1040*780* (ستاره هفت هشتاد ستاره دو چهل مربع) اختصاص یافته است.
ـ برای ساماندهی موکب‌های ایرانی چه اقداماتی صورت گرفته و شما چه هدف‌گذاری برای میزبانی از زائران اربعین دارید؟
براساس تصمیم ستاد مرکزی اربعین حسینی و کمیته مشارکت‌های مردمی، اسکان و تغذیه، امسال در راستای ساماندهی و ارتقای سطح خدمات‌دهی به زائران اربعین، طرح شناسنامه‌دار کردن مواکب از 5 اردیبهشت در سراسر کشور آغاز شد. بر این اساس از تمامی هیئات مذهبی، نهادها و مدیران مواکبی که سال‌های گذشته افتخار خدمت به زائران را داشتند و نیز اشخاص و خیرینی که تمایل داشتند از امسال در این امر مشارکت کنند، دعوت شد تا برای تشکیل پرونده و ثبت‌نام در طرح شناسنامه‌دار کردن مواکب و دریافت پروانه فعالیت به دفاتر ستادهای بازسازی عتبات عالیات در سراسر کشور مراجعه کنند. این طرح مشمول تمامی موکب‌ها در مرز، طول مسیر و موکب‌های مستقر در شهرهای نجف اشرف، کربلا، کاظمین و سامرا است.
تاکنون هزار و ۳۵۰ پروانه موکب‌داری صادر شده است که پیش‌بینی می‌کنیم با همت خیرین و تلاش خادمان موکب‌های ایرانی، امسال نزدیک به ۱۲۰ میلیون پرس غذا در مدت ۲۰ روز تقدیم زائران حسینی شود. بیش از یک میلیون و 500 هزار نفر از زائران اربعین حسینی نیز هر شبانه‌روز در موکب‌های ایرانی واقع در مبادی ورودی مرزها و شهرهای کربلا، نجف، کاظمین و سامرا اسکان می‌یابند.
حدود 15 هزار نفر موکب‌دار، خادم و اعضای زیرمجموعه کمیته‌ها از ایران طی امسال برای زائران اربعین حسینی خدمت‌رسانی می‌کنند. ویزای موکب‌داران و خادمان به صورت زیارتی و رایگان در نظر گرفته شده و مدت اعتبار آن نیز سه ماهه است.
در حال حاضر برنامه‌ریزی‌ها و رایزنی‌های لازم برای دریافت زمین و انتقال کالاهای موکب‌داران با طرف عراقی انجام شده است و هم اکنون نیز همه مراکز استان‌های ما در عراق مشغول دریافت محل‌های استقرار موکب‌ها برای ایام اربعین حسینی هستند تا تمامی خدمات به موقع ارائه شود؛ البته محل اسکان و پذیرایی موکب‌ها و گنجایش آنها با یکدیگر متفاوت است. بزرگترین موکب ما 100 هزار نفر و کوچکترین موکب 200 نفر را در خود اسکان می‌دهند.
ـ برای موکب‌های دارای پروانه چه تسهیلاتی در نظر گرفته شده است؟
تسهیلاتی مانند کمک به امور گمرکی موکب‌ها برای تردد در مرز، در اختیار گذاشتن زمین، ارائه خدمات زیربنایی و زیرساختی مانند آب و برق و فاضلاب، تسهیل در ایجاد هماهنگی‌ها در مرز و داخل خاک عراق، ارائه ویزای رایگان خادمی، در اختیار قرار دادن انبار دائمی از جمله امتیازات موکب‌های دارای پروانه است؛ البته باید تاکید کنم که ساماندهی امور و جلوگیری از هدررفت منابع، مهمترین فایده شناسنامه‌دار شدن موکب‌های اربعین حسینی است.
براساس تدابیر اندیشیده شده امسال زمین‌های بیشتری برای موکب‌های ایرانی در کشور عراق و مبادی مرزی در اختیار گرفته‌ایم؛ خدمات زیرساختی از جمله بحث آب، برق و فاضلاب زمین‌ها هم حل شده و مشکل خاصی وجود ندارد. تمامی برنامه‌ها اعم از فراهم شدن زمین، خدمات زیرساختی و رعایت مسائل ایمنی در ایام اربعین حسینی مورد توجه جدی ما خواهد بود. دو باب از موکب‌های عظیم که جزء طرح توسعه ستاد بازسازی عتبات محسوب می‌شوند، هر شب در ایام اربعین، پذیرای هزاران نفر از زائران خواهند بود. صحن حضرت زهرا(س) در شهر نجف طی امسال به نحو مناسبی، پذیرای زائران اربعین خواهد بود و حدود 100 هزار نفر در هر شبانه‌روز در آن اسکان می‌یابند. اسکان زائران در این محل با تمام امکانات نظیر سیستم گرمایشی، سرمایشی، تهویه، سرویس‌های بهداشتی و حتی حمام خواهد بود.
موکب بزرگ دیگر در محل احداث صحن حضرت عقیله بنی‌هاشم، حضرت زینب(س) در کربلاست که موکب وسیعی برای اسکان و پذیرایی زائران تدارک دیده شده است.
ـ چه تدابیری برای ارتقای سطح خدمات‌دهی به زائران اندیشیده شده است؟
امسال رعایت مسائل ایمنی و امنیتی برای موکب‌های محل اسکان زائران همچون آتش‌نشانی، اطفای حریق و کنترل ورودی و خروجی زائر به داخل موکب‌ها را هم مورد توجه جدی قرار داده‌ایم تا مبادا شاهد عملیات خطرناکی از سوی تکفیری‌ها باشیم.
در مرزهای شلمچه، چزابه، مهران و خسروی نیز آماده استقرار موکب‌های اربعین حسینی هستیم و این خدمات‌رسانی امسال به طور متناسب و متوازن انجام می‌گیرد، یعنی موکب‌ها به صورت مناسب توزیع و چینش شده‌اند و از تجمیع، کمبود و پراکندگی آنها در یک نقطه خاص جلوگیری شده است.
همچنین امسال به غیر از موکب‌های اسکان و تغذیه، برخی موکب‌ها هم برای میان‌وعده، نظافت، پاکسازی، خیاطی، واکس، ویلچیر و تعمیرات در نظر گرفته شده است. تمامی موکب‌های ایرانی موظف به ارائه خدمات به همه زائران اربعین حسینی هستند و این خدمات‌دهی منحصر به یک نقطه یا یک قشر خاص نمی‌شود. امیدواریم با توجه به تجارب خوبی که در سال‌های گذشته به دست آمد، امسال شاهد خدمات‌دهی بهتر به زائران اربعین حسینی باشیم و ثواب زیارت زائران هم نصیب ما و خادمان شود.
امسال همچنین بالغ بر 200 هزار نفر از زائران در خانه‌های مردم مهماندوست عراق در شهرهای کربلا، نجف و کاظمین ساکن می‌شوند که برای این منظور نیز افرادی برای هدایت زائران در نظر گرفته شده‌اند؛ این برنامه‌ریزی نیز به مودت و دوستی بیشتر میان دو ملت کمک خواهد کرد.
ـ توصیه مهم شما برای زائران اربعین چیست؟
مشتاقان زيادی از ماه‌ها قبل خود را برای رفتن به كربلا از طريق مرزهاي زميني كشور آماده كرده‌اند، ولي برای رفتن به اين سفر بايد جدا از مسائل مذهبی و اعتقادی، به قوانين ورود به يك كشور ديگر نيز توجه كنند.
امسال دولت جمهوری اسلامی ايران و عراق مصمم به اجرای قانون يعنی داشتن ويزا و گذرنامه برای زائران در ايام اربعين هستند و قطعاً زائران بايد به این موارد توجه ويژه داشته باشند. براساس مصوبات ستاد اربعین، ثبت‌نام از علاقه‌مندان به شرکت در راهپیمایی اربعین در سامانه سماح به نشانی www.samah.haj.ir الزامی است. وجود چنین سامانه‌ای موجب تهیه آمار دقیق از تعداد زائران و کمیت سفر آنها می‌شود. ضمن آن که از اطلاعات به دست آمده می‌توان برای برگزاری موفق‌تر این کنگره عظیم شیعیان استفاده کرد. از این رو به همه علاقه‌مندان توصیه می‌کنیم که به موارد قانونی توجه جدی داشته باشند.
نکته بعدی اینکه، زائران باید امکانات لازم اعم از وسایل سفر، داروهای ضروری و مدارک قانونی به ویژه ویزا و پاسپورت را همراه داشته باشند. زائران کشورمان باید در ایام اربعین حسینی با مدارک قانونی از مرزها تردد کنند و ضمناً به فرهنگ کشور دوست و همسایه احترام بگذارند.