همراه با پیامبر خدا در آخرین حج!(۹)
●کوچ از عرفات به مشعرالحرام
بعد از غروب آفتاب، پیامبر دستور حرکت می‌دهند و به سمت مشعرالحرام عزیمت می‌کنند. پیامبرخدا به سبب ازدحام بسیار آرام حرکت می‌کنند. مردم را به حرکت آرام و مراقبت از ضعیفان و پیاده‌ها سفارش می‌کنند.
پاسی از شب گذشته جمعیت انبوه به وادی مشعر می‌رسند.
همه در این وادی اتراق می‌کنند.
بلافاصله نماز مغرب و عشاء با یک اذان به جماعت اقامه می‌شود.۱ حضرت، ضعیفان حاجیان را شبانه از مشعر به منا می‌فرستند و دستور می‌دهند جمره عقبه را رمی نکنند تا خورشید طلوع کند.
حضرت بعد از اقامه نماز و استراحت کوتاه تا طلوع فجر به مناجات و نیایش می‌پردازند و با اذان صبح، نماز صبح را اقامه می‌کنند و پیش از روشن‌شدن هوا، بالای قزح یا مشعرالحرام رفته و رو به قبله تا طلوع خورشید به دعا و ذکر مشغول می‌شوند و به بلال دستور می‌دهند به مردم بگوید ساکت شوند و گوش فرا دهند. بعد از سکوت مردم می‌فرمایند: «گناهان همه با استجابت دعای نیکان امت در مشعر آمرزیده خواهد شد.»۲ همه را به دعا ترغیب می‌کنند.
بعد از طلوع خورشید، دستور حرکت می‌دهند و جمعیت آرام به وادی مُحَسَّر۳ می‌رسند. پیامبر در حالی که سوار بر ناقه بودند، چنین زمزمه می‌کنند:
«اللّهم سَلِّم لی عَهدی واقْبِل توَبَتی و أجِب دَعْوتی و اخْلفُنی فیمن ترکتُ بَعدی»۴
صبح روز عید قربان به منا می‌رسند.۵
و هر گروه و جمعیتی در خیمه‌هایی که روز ترویه برپا شده و جانمایی گردیده بود، اسکان می‌یابند
●انجام اعمال منا
پیامبر خدا در روز عید، اول برای رمی جمره عقبه می‌روند، آن گاه دستور می‌دهند تا قربانی‌ها را بی‌آوردند. برای پیامبر ۶۶ شتر برای قربانی خود و ۳۴ شتر قربانی برای علی علیه‌السلام از مدینه تهیه و همراه آورده بود .
پیامبر خدا پس از رمی جمره عقبه به سمت قربانگاه منا که در نزدیکی جمره وسطی است، می‌روند و با همکاری حضرت علی به دست خود شتران را قربانی می‌کنند. در مجموع، قربانی پیامبر و امام علی ۱۰۰ شتر شد.۶
پیامبر خدا در قربانگاه قبل از قربانی خطاب به حاجیانی که برای قربانی آماده می‌شدند فرمودند: «امروز روز جاری کردن و صدا بلند‌کردن است. جاری کردن خون قربانی‌هایی که بر زمین جاری می‌کنید. هر کس نیتش صادق باشد اولین قطره خون قربانی کفاره هر گناهی خواهد بود، و صدای بلند دعاست به درگاه خداوند با صدای بلند دعا کنید. قسم به آن‌که جان محمد در دست اوست، احدی از این مکان باز نمی‌گردد مگر آمرزیده شده، به جز صاحب گناه کبیره‌ای که بر آن اصرار دارد و هرگز به فکر ترک آن نیست.»۷
عده‌ای به علت مشکل مالی نتوانستتد قرباتی تهیه کنند لذا پیامبر فرمودند این دسته از حاجیان به جای قرباتی روزه بگیرند.
پیامبر برای هر یک از همسران خود یک گاو و برای همه یک شتر قربانی می‌کنند.۸ حضرت دستور دادند قطعه‌ای از هر یک از قربانی‌ها را جدا کنند و در دیگی بپزند. پیامبر و علی جرعه‌ای از آب آن می‌خوردند۹ و دستور می‌دهند که پوست، پالان و افسار شترها را به ذبح‌کنندگان ندهند، بلکه آنها را صدقه بدهند.۱۱
ادامه دارد
حمید احمدی
-----------------
- منابع:
- صحیح بخاری، ج ۲، ص ۱۶۴.
- الکافی، ج ۴، ص ۲۵۷.
- محسر، وادی بین مشعرالحرام و مناست که به منا نزدیک‌تر است. محسر از «حسر» گرفته شده و به معنای خسته‌شدن و از پا درآمدن است. (طریحی، مجمع البحرین، ماده «حسر») علت نام‌گذاری این وادی به مُحسّر آن است که ابرهه و لشکرش با فیل برای نابودی کعبه آمدند، آنان وقتی به این وادی رسیدند، از پای درآمدند و از توان افتادند. (شفاء الغرام، ج ۱، ص ۴۹۹)
- المعجم الموضوعی لادعیه المعصومین:، ج ۳، ص ۱۴، ح ۷۸۱. و الکافی، ج ۴، ص ۴۷.
- ر.ک: سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه، ج ۱، ص ۵۷۵ـ ۵۷۴.
- الکافی، ج ۴، ص ۲۵۰، ح ۸.
- صحیح مسلم، ج ۲، ۸۸۹.
- دعائم الاسلام، ج ۱، ص ۱۴۸؛
- ۹-بحارالانوار، ج۶۹ ، ص ۳۰۱.
- الکافی، ج ۴، ص ۴۹۱.
- الطبقات الکبری، ج ۲، ۲۴۸ـ۲۴۷.