لطائف قرآنی (۱۶)
● حرم در پیش و حرامی در پس!
خداوند سبحان در باره سفر حج به تهدیدی اشاره می‌کند که سبب بستن در توحید و حرم بر مردم می‌شود، می‌فرماید:
"الَّذِينَ كَفَرُوا وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ الَّذِي جَعَلْنَاهُ لِلنَّاسِ سَوَاءً الْعَاكِفُ فِيهِ وَالْبَادِ"۱
"مسلماً کسانی که کافرند و از راه خدا و مسجدالحرام که آن را برای همه مردم چه مقیم و حاضر و چه مسافر، یکسان قرار داده‌ایم جلوگیری می‌کنند، [کیفری بسیار سخت خواهند داشت]."
اهل کفر و کتمان کنندگان حقایق متعالی تلاش دارند و سعی می‌کنند که ورود مردم به حرم را مانع شوند و مانع دل سپاری اهل ایمان و ابراز ارادت شان به کعبه گردند و از فیوضات آن بهره‌مند شوند.
این بازدارندگی اعم از این‌که با ایجاد موانع و اقدام‌های فیزیکی باشد که نگذارند کسی داخل این حرم شود و یا این حرم به نحوی آراسته و مدیریت شود که کسی احساس ورود به ضیافت الهی نکند و یا حقایق ملکوتی این حرم که نقطه درخشان و دال کانونی آن کعبه باشد و خداوند آن را مرکز قیام، مرجع و پناه‌گاه مردم قرار داده به محل سکون ، سکوت و قعود تبدیل شود.
گاه حقیقت حرم و فلسفه وجودی کعبه را به بهانه حفظ دیانت و پیرایش عبادت، وارونه و تحریف نموده تا خانه امن الهی برای مردم به مرکز ناامنی روحی و روانی تبدیل شود
و از طرفی با سد معنویت و تهی ساختن حج از روح عبادت، درب‌های دیگری بگشایند و با آراستن و حاکم ساختن زرق و برق‌های دنیا و گشودن بازار دنیاگرایی، حج را به گردشگری و مسابقه توریستی بدل سازند.
در این شرایط حاجی در معرض انواع موانع و بازدارندگی‌های بیرونی و درونی و ذهنی، فرصت تأمل در معانی و مقصد سفر نداشته و اندیشه در معنا و اسرار آن نکند. این مانع و سد بزرگی است که اهل دنیا با استفاده از فناوری‌های نو تلاش نمایند تا اندیشه و قلوب حاجیان را مُسخَّر ساخته و حرم و کعبه که مرکز قیام ناس و مأوا و مرجع مردم باشد به محاق رفته و چراغ خانه حق کم فروغ و به ظواهر چند مراسم و آیین و مناسک بسنده و باطن و روح آن را از حقیقت عبادت منحرف سازند و در ازای این خاموشی و بی‌فروغی، بازارِ جوارِ خانه خدا رونق یافته و پر فروغ گردد.
لذا سخت به مراقبت نیاز دارد تا با کنار زدن این سدهای دشمن ساخته با قلب پاک به مطاف و قبله روی آوریم و بدانیم که این خانه و مسیر تشرف، همواره پرخطر بوده و راهزنان زیادی در کمین‌اند تا به شرک و گناه و دنیا آلوده‌اش سازند، اندکی غفلت همه توشه و زاد به غارت خواهد رفت، باید با عشق حضور در جوار بیت و شرکت در بزم ضیافت نور، از غفلت و دل مشغولی‌های راه و اطراف خانه، رها شد و فرصت غنیمت شمرد و دل طاهر توحیدی را راهنمای طریق ساخت و نه آن‌که تن را امیر سازیم که تن‌آسایی در این سفر باز ماندن است و به بیان زیبای سعدی:
ای برادر! حرم در پیش است و حرامیّ در پس؛ اگر رفتی بُردی، وگر خفتی، مُردی.۲
اگر سدها برداریم و روح و جان آزاد نماییم و هوشیارانه ره بسپاریم کامِ دل بَریم و اگر به خواب فرو رَویم و بی‌آساییم، چه بسا تن آسایش یابد ولی دل بی‌بهره و فرصت‌ها برای تنعم از مأدبه مائده الهی، ز‌کف رود و ناکام از سفر برگردیم حتی اگر جسم مان را به جوار بیت برسانیم.
خوش است زیرِ مُغیلان به راه بادیه خُفت
شبِ رَحیل ولی ترکِ جان بباید گفت.۳
- حمید احمدی
- ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۴
- ----------------
- ۱- حج، ۲۵
- ۲-گلستان، باب دوم در اخلاق درویشان،حکایت ۱۲.
- ۳- همان