جمعه 31 فروردین 1403

12 آبان 1399

تقریب و وحدت نیازمند بازتعریف بر اساس شرایط فعلی دنیاست

استاد حوزه و دانشگاه گفت: تقریب و وحدت نیازمند بازتعریف بر اساس شرایط فعلی دنیاست.


به گزارش پایگاه اطلاع رسانی الاربعین، حجت الاسلام والمسلمین «سید مهدی علیزاده موسوی» در نشست مجازی «همگرایی امت اسلامی» که از سوی مؤسسه فرهنگی رواق تاریخ و اندیشه معاصر قم برگزار شد، با اشاره به وحدت به عنوان یکی از نیازهای اساسی امروز جامعه اسلامی گفت: موضوع تقریب و وحدت نیازمند تعریفی جدید است.

استاد حوزه و دانشگاه در ادامه سخنان خود خاطرنشان ساخت: اگر در گذشته روش سید جمال الدین اسد آبادی جواب می داد یا شاید مدلی که مصلحان در گذشته ارائه می دادند، جواب می داد، شاید امروز کارایی لازم را نداشته باشد و دلیل آن هم این است که فعالیت هایی که در ظاهر به دنبال تقریب هست کم نیست، همچنانکه ماهی نیست که درگوشه ای از جهان اسلام همایش تقریبی برگزار ن‌شود اما چرا علی رغم این همه فعالیت ما شاهدیم شکاف های مذهبی در جهان اسلام در حال عمیق شدن هست و تکفیر زیاد شده است؟.

وی یادآور شد: داعش در عراق و سوریه و گروه های دیگری نظیر انصارالسنه و انصار الشریعه به نوعی تقریب زدا و تقریب ستیز هستند، پس فعالیت های تقریبی چه ویژگی ها باید داشته باشد که شاهد افزایش گروه های تکفیری نباشیم؟ چیزی که به آن احتیاج جدی داریم بحث مفهومی تقریب است و باید حتما ادبیات تقریبی و وحدت گرایانه ما  به نوعی منطبق بر شرایط روز و برگرفته شده از وضعیت امروز باشد یعنی باید شرایط بیرون و داخل جهان اسلام برررسی شود و بر اساس آن تصمیم گرفته شود.

حجت الاسلام والمسلمین علیزاده موسوی با تأکید بر این که امروز پروژه اسلام علیه اسلام توسط دشمنان طرح ریزی شده است، گفت: در این پروژه خود مسلمانان بعضا به نام اسلام حقیقی به بهانه اسلام دیگران را می کشند، همچنانکه داعش 90 اثر تاریخی را در لیبی و 70 اثر در عراق و نزدیک به 70 اثر را در سوریه از بین برد که نشان می دهد باید ناظر به این ها تقریب را تعریف کنیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود ابراز داشت: امروز بعضا نظریه هایی مطرح می‌شود که علمای شیعه و علمای اهل سنت قائل به کفر دیگری هستند که از جمله مباحث نظری امروز جهان اسلام است و این ها باید بررسی شود و به عبارت دیگر ما هنگامی می توانیم دم از تقریب بزنیم که تحلیل جامعی از وضعیت موجود داشته باشیم و با همایش و جمع شدن و قرائت آیات وحدت آفرین، کار به جایی نمی رسد.

رئیس میز تخصصی وهابیت دفتر تبلیغات اسلامی عنوان کرد: در همایش تقریبی که در پاکستان حضور داشتیم، نماینده طالبان در کنار من نشسته بود و جمعیت علمای پاکستان و برخی احزاب شیعی طالبان هم بود ولی همزمان با همان جلسه، طالبان مکانی را منفجر کرد؛ بنابراین مشخص می‌شود که جلسات ما ناظر به مشکلات جهان اسلام نیست از این رو باید تحلیل جامع داشته باشیم.

وی بیان داشت: دومین مسأله، بحث علمی تقریب است چون شاهد نظریات مختلفی هستیم که در یک سطح کلان به سلبی و ایجابی تقسیم می‌شود؛ به عبارت دیگر نگاه برخی این طوری بود که اصلا تقریب را قبول نداشتند یا قائل به خشونت بوده اند کما این که وهابیت این کار را کرد و یا در حوزه اعتقاد به دیگران حکم نجاست و کفر می دادند.

حجت الاسلام والمسلمین علیزاده موسوی با تأکید بر این که در حوزه دیدگاه های ایجابی نیز گروه های مختلفی وجود دارند، گفت: برخی اعتقاد گرایانه هستند یعنی می‌گویند: باید در حوزه عقاید به هم نزدیک شویم همچنانکه علامه شرف الدین و مرحوم علامه امینی این دیدگاه را داشتند، برخی در این حوزه اشتراک گرایانه هستند یعنی به این مسأله قائل هستند که باید مسائل منفی را کنار بگذاریم و صرفا به مسائل مشترک بپردازیم در حالی که درست نیست چون به هرحال اختلافات وجود دارد و باید بحث و گفت‌وگو شود تا دیگران آنها را بزرگ نکرده و تبدیل به یک شبهه عمیق نکنند، برخی هم قائل به نظریات تساهل گرایانه بودند یعنی می گفتند نباید وارد تقریب شویم و همین که مسلمان هستیم، کفایت می‌کند در حالی که این هم جواب نمی دهد.

وی ابراز داشت: نظریاتی علمی وجود دارد که اصل اختلاف را در زندگی بشر می پذیرد چون ذات انسان ها دارای عقل هستند، اختلاف دارند حتی در زندگی زناشویی وقتی زن و مرد قبول کردند که دو شخص هستند و پذیرفتند که ممکن است با یکدیگر اختلاف داشته باشند، زندگی شیرینی خواهند داشت؛ حال در سطح بین المللی باید به این ویژگی توجه کنیم.

استاد حوزه و دانشگاه افزود: نکته دیگر آن است که باید وارد گفت‌وگو شویم چراکه این گفت‌وگو مرزهای دانش را گسترش می‌دهد و نکته دیگر آن است که گفت‌وگوی ما نباید خنثی باشد بلکه باید بر اساس گفت‌وگوی انتقادی باشد و در این گفت‌وگو اگر فرهنگ اختلاف را داشته باشیم و ادبیات ناظر به اعتقاد در حوزه فقه و اعتقاد و کلام تبیین شود، به نتایج درخشانی خواهیم رسید.

حجت الاسلام والمسلمین علیزاده موسوی در پایان با اشاره به ضرورت اتخاذ روش های جدید برای رسیدن به تقریب عملی بین شیعه و سنی: تا تحلیل عمیق از وضعیت روز و نگاه جدید به شرایط جدید نداشته باشیم و روش های خود را به روز نکنیم و شبهات جدید را نشناسیم کار به جایی نخواهد رسید.