جمعه 10 فروردین 1403

21 بهمن 1397

انقلاب اسلامی؛ احیای فرهنگ زیارت و بازتولید حج ابراهیمی-محمدی(ص)

«انقلاب اسلامی؛ احیای فرهنگ زیارت و بازتولید حج ابراهیمی ومحمدی» آخرین اثر حجت الاسلام حمید احمدی است که توسط سازمان حج و زیارت، به مناسبت چهلمین سالروز پیروزی انقلاب منتشر شده است.


انقلاب اسلامی برخاسته از اسلام و تعالیم مکتب اهل بیت (ع) و با جوهره‌ی فرهنگی دوره‌ی نو و جدیدی را در حیات اجتماعی، سیاسی و دینی مردم ایران و مسلمانان گشود.

بسیاری از مناسک و آیین‌های مذهبی نیز جایگاه و موقعیت اصلی خود نزدیک و احیا گردیدند، از جمله این مناسک و آیین، حج است که به عنوان عبادت فاخر و بیبدیل که خالق فرصت‌ها و دارای ظرفیت‌های بیشماری می‌باشد. حج هم فرصتی برای تبیین اصول و مبانی و پیام‌های انقلاب برای مسلمانان و هم بستری برای بالندگی و رشد جهات معنوی و فرهنگی این نهضت بزرگ در کانون توجه رهبران دینی و انقلاب اسلامی و متولیان حج و زیارت قرار گرفت.

در همین راستا حجت الاسلام والمسلمین حمید احمدی مدیر آموزش معاونت فرهنگی بعثه مقام معظم رهبری و همچنین مسؤول کمیته فرهنگی اربعین حسینی آخرین آثر خود را با عنوان «انقلاب اسلامی؛ احیای فرهنگ زیارت و بازتولید حج ابراهیمی ومحمدی» به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی منتشر کرده است.

وی در مقدمه این کتاب بیان کرده است: انقلاب اسلامی که احیاکننده‌ی مجد و عظمت مسلمانان و فرهنگ و ارزش‌های اسلامی و طلایه دار وحدت و همگرایی امت اسلامی است، نمی‌توانست به این فرصت کم نظیر که قلوب مسلمانان و ایمان آنان بدان پیوند خورده و دیدگان همه یپیروان و امت محمدی بدان دوخته شده بی تفاوت باشد.

از این رو در جمهوری اسلامی و نگاه رهبران انقلاب اسلامی حج در کانون سیاست‌های فرهنگی و بین المللی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت و ایران اسلامی و انقلاب داعی هدار و احیاکنندهی حج ابراهیمی و محمدی شد.

وی در بخش دیگری از مقدمه کتاب یادآور شده است: این رویکرد و نگاه علاوه بر آنکه در سخنان و پیام‌ها و بیانیه‌های رهبران انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی بازتاب گسترده داشته است و به یک گفتمان رسمی دینی بدل گشته در ساختار‌های سیاسی و فرهنگی نیزجایگاه و موقعیت خاص یافته است.

ثمره این تحول رهاورد‌های زیادی برای جامعه اسلامی بوده است لهذا شایسته است که در چهملین سال پیروزی انقلاب اسلامی این رهاورد‌های ارزشمند تدوین و به عنوان بخشی از خدمات انقلاب اسلامی به جامعه و امت اسلامی منتشر گردد تا گامی در ادای دین به انقلاب اسلامی و اسلام عزیز برداشته شود.

از این رو، در این مجموعه به اهم این رهاورد‌ها پرداخته می‌شود؛ بدان امید که با اهتمام صاحبان و متولیان امر اصلاح و تکمیل گردد.

جایگاه و اهمیت حج در جمهوری اسلامی

بخش نخست این کتاب جایگاه و اهمیت حج در جمهوری اسلامی است که نویسنده در این بخش بیان کرده است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، حج در کانون برنامه‌ها و سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت این امر ناشی از چند مسأله از نگاه رهبران نظام اسلامی و گفتمان انقلاب اسلامی بوده است:

نگاه نو به حج و امور عبادی در گفتمان انقلاب اسلامی اندیشه و گفتمان برآمده از انقلاب اسلامی که بر قواعد اندیشگی مکتب اهل بیت (ع) و اسلام ناب محمدی استوار بوده بر درآمیختگی دین و دنیا و سیاست و عبادت اسلامی تأکید دارد. این اندیشه نگاه تکساحتی به امور عبادی و سیاسی را نفی می‌کند
حج به عنوان فرصتی برای معرفی انقلاب اسلامی به مسلمانان هجوم تبلیغی رژیم‌های عربی و دولت‌های غربی علیه انقلاب اسلامی و نگرانی‌های موجود در طبقات مختلف مردم به ویژه نخبگان جهان اسلام، مسئولیت خطیری را متوجه دستگاه‌های فرهنگی و تبلیغی کشور در مقابله با این هجمه تبلیغی و رسانه‌ای و زدودن ابهام‌ها از اذهان مسلمانان کرده و رسالتی را که رهبری نظام بار‌ها بر آن تأکید داشته بر عهده این دستگاه‌ها و نهاد‌ها قرار داد.. حج یک امراستراتژیک و اساسی برای نظام جمهوری اسلامی جمهوری اسلامی ایران به حج به عنوان یک امر راهبردی و استراتژیک می‌نگرد.

از بخش‌های دیگر این کتاب می‌توان به راهبری سیستمی و نظامند حج و زیارت در جمهوری اسلامی و همین طور تاریخچه شکل گیری سازمان حج و زیارت اشاره کرد که نویسنده در این بخش ساختار و تشکیلات، وظایف سازمان حج و زیارت، اهداف کلی سازمان، وظایف سازمان، ارکان حج و زیارت، اعضای شورای عالی حج و زیارت و اهم وظایف رییس سازمان را متذکر شده است.

حجت الاسلام احمدی در بخش دیگری از این کتاب با عنوان انقلاب اسلامی بازتولید حج ابراهیمی – محمدی به استیلاء، دال برتر یا مرکزی، در دسترس بون و اعتبار پرداخته و در ادامه نسبت حج و زیارت با گفتمان انقلاب اسلامی را تبیین کرده است.

وی در بخش روش‌های گفتمان سازی حج ابراهیمی – محمدی به مسائلی از جمله انقلاب اسلامی حج و زیارت و رشد توسعه سرمایه و اشکال و مختلف آن پرداخته و در ادامه انقلاب اسلامی، حج و توسعه سرمایه فرهنگی و شاخص‌های آن را مورد ارزیابی قرار داده است.

حجت الاسلام احمدی همچنین در بخش دیگری از این کتاب به معرفی پژوهشکده حج و زیارت، پیشینه آن و همین طور معرفی مؤسسه فرهنگی و هنری مشعر پرداخته و اهداف و موضوع فعالیت‌های آن را بیان نموده است.

وی در بخشی از این کتاب با بیان این که حج، برنامه راهبردی انقلاب اسلامی است، به تبیین ارزش‌های سازمانی از جمله طرح تعالی حج و زیارت و طراحی نظام جامع پرداخته است.

بخش دیگری از این اثر مربوط به سند راهبردی فرهنگی، آموزشی، تبلیغی و پژوهشی اربعین حسینی است که در این بخش برنامه ارتقای فرهنگی اربعین حسینی شامل اصول و سیاست‌ها و اقدامات و راهکار‌ها در حوزه آموزش و پرورش، رسانه و اطلاع رسانی، تبلیغ و ترویج، ادبی و هنری و تولید محصولات فرهنگی مورد بحث قرار گرفته است.

بخش آخر این کتاب با عنوان حج و زیارت دیپلماسی فرهنگی و قدرت نرم جمهوری اسلامی تنظیم شده که نویسنده در این قمست حج و زیارت را رسانه‌ای فراگیر و مؤثر در دیپلماسی عمومی نظام جمهوری اسلامی و دست برتر انقلاب اسلامی در دیپلماسی فرهنگی در حج ارزیابی کرده و به مباحثی از جمله انقلاب اسلامی، حج، خانواده و زنان و حج و صدور انقلاب اسلامی پرداخته است.